maandag 19 april 2010

Red Bull geeft je vleugels en een klas vol stuiterballen

Het was nog wat rustig. Het is vrijdagmorgen, de dag van het schoolreisje en we verdelen alle leerlingen van de tweede klas over drie bussen. Dat gaat opvallend gemakkelijk. In de bus zijn de leerlingen rustig. Dit ondanks de verhalen over vooral Mavo 2 leerlingen die de laatste weken de ronde doen binnen de school. Ik geef geen les aan mavo 2, maar hoor af en toe wel wat er speelt.
‘Hoe kan dat nou, dat ze zo tam zijn?’ vraag ik me af. Het antwoord blijkt in de loop van de dag te komen. In de bus op de heenweg gaat het er rustig aan toe. Natuurlijk wordt er gesnoept en wat gedronken. Waar vroeger de Cola er met liters doorheen ging, is het nu de sterkere versie daarvan dat met verontrustende hoeveelheden de monden in gegoten wordt.
De leerlingen blijken veel Red Bull-achtigen bij zich te hebben. Ik kan me niet voorstellen dat ouders dat hebben mee gegeven, desondanks zijn de rugzakken er goed mee gevuld.
Voordat we in Den Haag zijn stromen er dus al flinke hoeveelheden cafeïne, taurine en glucose door de aderen van de leerlingen.
‘Dat is mooi!!’ denken sommigen. Op het blikje staat dat die stoffen leiden tot een beter concentratievermogen en beter cognitieve prestaties. Dat moeten we hebben van onze leerlingen. Giet ze maar vol. Dat denk je natuurlijk als je dat leest. Sterker nog het is wetenschappelijk bewezen dat de genoemde stoffen die uitwerking hebben.
Dan hierbij toch even nog wat gegevens over de ingrediënten van de energiedranken (Kools, 2009):
- Taurine: niet onderzocht. Er is ook nooit bewezen dat dit leidt tot ander gedrag of lichamelijke reacties.
- Glucose: energiebron voor het lichaam, in het bijzonder centrale zenuwstelsel. Het zorgt ervoor dat je dingen beter kunt onthouden en de spieren gestimuleerd worden.
- Cafeïne: stimulans van het centrale zenuwstelsel die ervoor zorgt dat serotonine, dopamine, noradrenaline en adrenaline worden aangemaakt. Het vermindert echter ook de aanmaak van melatonine, wat zorgt voor een wakker/slaap ritme. Dit zorgt voor slaapproblemen bij de leerlingen. De leerlingen zijn duffer en slecht geconcentreerd.
Cafeïne is verslavend. Men wil er snel meer van.
- Combinatie van glucose en cafeïne: Zowel cafeïne als glucose zorgen voor een verhoogde vochtafvoer, zeker als ze in combinatie met elkaar worden gebruikt.
De combinatie blijkt ook tot gevolg te hebben dat jongeren meer geprikkeld worden. Prikkels worden intenser beleefd.

Naast de onderzochte lichamelijke gevolgen van het gebruik van de energiedranken zijn er ook onderzoeken gedaan naar het gedrag van jongeren na gebruik van energiedranken. Hieruit bleek dat mensen die meer energiedranken verbruiken meer onveilige sex hebben, eerder geneigd zijn softdrugs te gebruiken, sneller vechten en misbruik van medicijnen (Miller, 2008).
Dit laatste onderzoek is eigenlijk overbodig voor degenen die mee waren met het dagje naar Den Haag. De leerlingen die energiedrank gedronken hadden, waren er gemakkelijk uit te pikken. Het waren voornamelijk leerlingen uit de mavo 2 klassen, al hadden sommige havisten en een enkele vwo-leerling een redelijke slok op.
De aandacht van docenten en ‘nuchtere’ leerlingen ging voor een groot deel naar de leerlingen die wel energie drank gedronken hadden. Deze leerlingen leken onaanspreekbaar. Ze konden niet lang genoeg naar je luisteren om een boodschap, hoe sympathiek ook, over te brengen. Ze stuiteren, kunnen gewoonweg niet stilzitten. Ze moeten bewegen, bewegen, bewegen, nieuwe prikkels verzamelen en bewegen. Deze leerlingen schreeuwden. Het was net een wedstrijd om wie het hardst kon schreeuwen. Het is natuurlijk ook een schreeuw om aandacht.

En nu? Kan je denken. Wat wil je nu zeggen? Denk er eens kritisch over na of je dit moet willen in het onderwijs. Dit gedrag vertonen sommige leerlingen waarschijnlijk ook in de klas. Kinderen die voor een groot deel nog geen eigen verantwoordelijkheden kunnen nemen, staan we toe middelen te nemen die hun gedrag verandert. Alcohol mag niet in school, tijdens schooltijd. Leerlingen mogen niet blowen op school, tijdens schooltijd. Dit zijn beide middelen die het gedrag van de leerlingen negatief beïnvloeden en schadelijk zijn voor de gezondheid. In hoeverre willen wij het op school toe staan dat leerlingen energiedrank drinken, met dit in het achterhoofd.
Is dit door een school te verbieden? Dat weet ik niet. Ik vind wel dat dat moet. Roken steeds minder toegestaan en gebruik van verdovende middelen is verboden. Is het een idee dat deze energiedranken ook op een verboden lijst komen te staan? Tot die tijd neem ik nog een blikje Red Bull, dan krijg ik de vleugels om de ongeleide energie in de klas te kunnen sturen.

Bronnen:

Kools, M.C.E. (2009), Energiedrankgebruik door adolescenten. Effecten op gezondheid en leerprestaties. Kennispunt Betawetenschappen, Universiteit Utrecht.

Miller, K. E. (2008). Energy drinks, race, and problem behaviors among college students. Journal of Adolescent Health, 43(5), 490-497.

zaterdag 10 april 2010

Los op ouwe meuk

'Meneer! U heeft echt geen verstand van muziek!'
Je hoort het geregeld als je met leerlingen over muziek praat.
'Dat is vet oud!'
'Echt niet meer van nu'
Als je dan vertelt dat je in het weekend naar een 90's feestje bent geweest, word je vrij snel voor ouwe lul uitgemaakt. Natuurlijk zeggen ze het niet zo, maar je weet wat ze bedoelen: 'nog geen dertig en nu zegt ie al dat vroeger alles beter was'.
Gisteren stond ik weer bij een 90's feestje. Welke legende is er in Nederland onlosmakelijk verbonden met dat decennium? Door zijn hits als 'Wonderful days' of 'Your Smile'? Mental Theo natuurlijk. De ene helft van het succesvolle duo 'Charley Lownoise & Mental Theo'.
Hoe 90's wil je het hebben? Meer 90's dan dit wordt het niet. In de tijd dat ik op de middelbare school zat, stonden hun hits in de hitparade. Maar het waren gisteren niet alleen hun eigen hits uit die tijd, nee, alle happy hardcore collega's kwamen langs. Het was alsof ik weer op de Breul zat. Alsof het niet genoeg was, waren ook andere hits uit die tijd in de happy hardcore mix gegooid: Zombie van the Cranberries, Alive van Pearl Jam en on top of that: 'I would stay'! 90's all over again!!
De leerlingen gingen helemaal uit hun dak! Ze vonden het geweldig, de muziek uit mijn tijd. Collega's hupsten ook een pasje mee. Het was een grote dolle boel, maar wat een herrie. Een avondje moet dat kunnen.
Het geheel werd dan ook van commentaar voorzien door de grootste schreeuwlelijk van de 90's: Mental Theo himself. Hij hitste de leerlingen heel erg op. Gebruikte daarbij veel scheldwoorden en vooroordelen. Toch jammer dat hij daarmee scoort: anderen voor paal zetten en in een hokje plaatsen met onder andere homofobe opmerkingen. Het werd desondanks een dampende avond, al hoop ik wel dat mijn leerlingen het beschavingsniveau van deze uiterst commerciële 'sfeermaker' spoedig ontstijgen.
Was vroeger misschien toch niet alles beter? De muziek hetzelfde, maar het gepraat tussendoor wat respectvoller?

zaterdag 3 april 2010

je spreekt het uit als auwtoo

Ta ta ta taaaa, ta ta taaaaa!!! Het speelt altijd, echt altijd, door mijn hoofd als mijn hand de deurgreep nadert van mijn Daihatsu Applause. Ow, er moet nog een melodie bij. Denk maar even flink na over het deuntje van de A-team.
Mijn Daihatsu Applause. Gekocht voor 500 euro omdat er wat schade op zat. Toen de auto nieuw was, waren er 105 paarden aan boord. Enkele daarvan zullen in de tussentijd in de frikadellen zitten, maar hij rijdt. En hoe! Als ik 120 rijd en ik geef gas, dan doet ie wat geen van mijn andere auto’s eerder ooit deed: versnellen. Magisch! Geen Suzuki Swift, de rode en de grijze deden dat, om maar niet te spreken over de Mazda 323 en het traagheidsrecord werd ooit gebroken door een Ford Fiesta uit 2004.
Zo ook deze vrijdag. Ik worstel en ploeter me door een stoplichtrijk Breda. In steeds meer plaatsen heten die dingen verkeerslichten, daar is stoppen niet altijd noodzakelijk. In de parel van het zuiden staan altijd, al die krengen op rood. Met uitzondering van die bij de voormalige brouwerij. Dan is het zover: het laatste stoplicht, dan snel de oprit Breda-Noord op. Radio, zoals gebruikelijk, op standje 41. Nee, dit is niets ranzigs, gewoon wat mijn radio als max aan geeft. Alsof er een emmer van geluk door mijn glazen dakraam over mij heen wordt gegoten.
Zie mij gaan. Ik versnel, ga in 4 door tot 100 en vlot op de linkerstrook door naar 130 in vijf. De zon schijnt waterig. Ik kan gaan en staan waar ik wil. Overal naar toe. Deze auto helpt me uit Breda. Heel even kan ik niets anders doen dan auto rijden en muziek luisteren. Laten dat nou net twee activiteiten zijn die mij bijzonder goed bevallen. Wat is dit heel erg prettig.
Eigenlijk maakt het soort auto me niet uit. Er zijn veel mensen, voornamelijk mannen die het uiterlijk en formaat van hun auto belangrijk vinden. Waarom dat is, daar ga ik niet over. Er wordt in ieder geval flink geld aan uitgegeven. Zij stappen in hun auto met het idee: 'kijk eens, wat ik een mooie auto heb. Dan wordt toch maar even mooi gezien'. Bij mij is het anders: ik stap uit mijn auto en denk:
'WHA! En dat voor 500 euro!'.
Wat doet auto rijden met iemand? Of met mannen? Is er iemand die dat weet? Zou daar ooit onderzoek naar gedaan zijn? Wat gebeurt er met je hormoonstructuur als je het stuur van een auto vast hebt? Daar ben ik best benieuwd naar.
Veilig verkeer Nederland had ooit een campagne met de slogan: ‘rijd met je hart’. Lachen is dat. Als ik dat doe, verander ik in Schumacher en heb ik de behoefte om die auto zo snel mogelijk de bocht door te werken. Of het een snelle auto is, of niet, als ik met mijn hart rijd, rijd ik hard. Toch maar goed dat je ooit eens een stel hersens hebt gekregen om het hart in toom te houden. Toch?

Daar word je nat van

Wat fijn om aan het einde van de middag nog even de stad in te fietsen. De drukte zou weg moeten zijn en je kunt toch even genieten van een mooie gezellige stad. Mensen zakken op een overdekt terras weg om bij te komen van en intensieve middag shoppen. Ze hijgen nog even uit onder het genot van een thee, koffie of bier met volle tassen naast hun stoel.
Het is vanaf Werkhoven ongeveer 16 km fietsen. Het is een fijne tocht om te fietsen, door Bunnik, langs de Uithof door Rijnauwen, om bij het Wilheminapark uit te komen. Ja, het is even prettig fietsen. Het typische van ergens naartoe fietsen, is dat je vaak ook terug moet fietsen. Op de heenweg had ik al een redelijk hevig buitje verwerkt, maar nu op de terugweg ziet de lucht er weinig florissant uit. Voor me is het best licht. De wolken houden zon tegen, maar er komt nog wel licht door. Dat is de kant waar ik naar toe ga en dat is ook de kant waar 2 uur eerder nog het weer vandaan kwam.
Ik werp nog eens een weemoedige blik op de Uithof. Je vraagt je af hoe het kan, maar ik denk dat nostalgie hier om de hoek komt kijken. Een weemoedige blik op de Uithof. Wie had dat gedacht. Maar waar het om gaat is dat wat boven de Uithof hangt. Een gitzwarte wolk, relatief klein van doorsnee, met donkergrijze slierten er onder.
‘Oiii, daar word je nat van’, denk ik, bijna hardop. Ik fiets rustig verder. Het wordt donkerder. Ik denk na en merk dat het fietsen mij gemakkelijk vergaat. Ik heb wind mee. Ik heb wind mee!
Opeens realiseer ik me verschillende dingen:
‘Ik heb wind mee...’
‘Die wolk achtervolgt me’
‘Die wolk haalt me in’
‘Shiiit, daar wordt je nat van!!’, en trap toch even wat harder. Nat regenen is niet een van mijn hobby’s. Het vermoeden dat de wolk me in gaat halen wordt bekrachtigd door een licht flits.
KABAAAM!! Dikke onweer. Laat maar komen dan! Ik fiets toch op weg naar droge kleren. Een warme douche is nog de vraag. Als de stroom nog niet op het dorp staat, blijft het bij droge kleren. Als het dan onweert, dan moet het wel goed onweren. Ik wil spektakel!! Flitsen! Kom dan.
Het spektakel blijft echter beperkt tot een dikke zwarte wolk, waar ik langzaam afstand van neem. In mijn brugklas leer ik leerlingen nu over klimaten en het weer. In een filmpje zegt Piet Paulusma dat je wolken kunt leren lezen. Dan heb ik vandaag toch een spannend verhaal gelezen. Wel een beetje met een anticlimax.

Radio open! Raampje op 10!

Jaaa! Het was lente. Heel even was ze daar. Je hoort de vogels als je wakker wordt. Je knijpt met je ogen als je naar buiten stapt. Het is een eerste teaser. De natuur laat heel even zien hoe mooi het zou kunnen zijn. Niet te lang, want we krijgen ‘m later. Nu is het nog niet zo ver. Het moet niet heel lang meer gaan duren, want het is al bijna Pasen. Hij komt er aan.
Als het dan zo ver is, dan kan er een ding dat heel erg fijn is. Dat iets fijn is, merk je vooral de eerste keer. De eerste keer dat je chocola eet. De eerste keer dat je salaris wordt gestort, de eerste keer je krant op de mat op zaterdag en natuurlijk de eerste keer dat je koekjes bakt. Natuurlijk heb je nu zelf al een andere eerste keer van iets dat heel fijn is, bedacht. Enfin, jullie begrijpen wat ik bedoel.
Het zijn in ieder geval de kleine dingen die mij redelijk goed gemutst kunnen stemmen. Het moet dan ook wel old school. Dat wil zeggen: slingeren. Niks knopje drukken en naar beneden zoeven. Nee: ouderwets: je hand om de knop. Eerst even voelen welke kant je ook alweer op moet. En dan: draaien maar!
Steeds meer komt er. Er komt meer frisse lucht binnen. Er komt meer geluid van buiten binnen. Je wordt meer één met de omgeving. Je hebt zojuist het raampje van je auto open geslingerd. Het kan weer!
Nu alleen op één ding blijven letten: in tegenstelling tot het sporten met oordopjes in, kunnen mensen nu wel horen wat je op je radio aan hebt staan. Zeker als je keihard mee blèrt. Nu heb ik de zelfkennis, het zelfbewustzijn, dat een deelname van mij aan een talentenjacht voor zangtalent uiterst goed bekeken zal worden. Het is zeldzaam zoals ik zing. Verschrikkelijk! Hoe kan iemand zo zingen. Het zou mij dus sieren om te kiezen. Of de ramen open. Of zingen in de auto. Een combi zou weinig sociaal zijn.